Style w ogrodach

Na przestrzeni wieków wykształciły się ogrody w różnych stylach. Część z nich stanowi element kulturalny charakterystyczny dla danego kraju.

Style ogrodu w Europie

Zaczynając od naszego kontynentu wymienianie i przybliżanie stylów ogrodowych można zacząć od ogrodu angielskiego. W Polsce swego czasu wykształcił się dworski styl ogrodu, którego budowę oraz wygląd opisuje ksiądz Kluk w książce Roślin potrzebnych, pożytecznych, wygodnych, osobliwie krajowych, albo które w kraju użyteczne być mogą, utrzymanie, rozmnażanie i zazycie. Mamy tam wręcz szczegółowy opis ogrodu folwarskiego.

Ogród w stylu angielskim

Korzystając z dostępnej wiedzy oraz pozostałości ogrodów na wyspach możemy znaleźć ciekawe zachowane nasadzenia w tym stylu. Angielski styl ogrodu charakteryzuje się:

• romantycznym wyglądem;
• imitującym naturę nasadzeniem roślin;
• dominują naturalne formy drzew oraz krzewów (oczywiście przycinane, ale tak aby miały naturalny wygląd);
• wykorzystanie nierówności terenu (a nawet ich tworzenie);
• woda w ogrodzie jest dzika płynie swobodnie, a przynajmniej ma sprawiać takie wrażenie;
• jako elementy architektury chętnie są wykorzystywane stare mury, zmurszałe rzeźby.

A to wszystko przecięte trawnikiem, często też łąką kwietną.

Ogród w stylu parku dworskiego

Natomiast w Polsce wykształcił się swego czasu charakterystyczny ogród dworski. Dzielił się na dwie części. Przednia reprezentatywna prowadziła do domu. Aleja obsadzona zazwyczaj drzewami, popularne były okazałe gatunki jak lipy czy jesiony. Zwykle przed domem na podjeździe było małe rondo pośrodku którego również rosło jakieś drzewo albo stała donica z kwiatami.

Tył ogrodu był urządzony bardziej swobodnie. Trawnik o przeznaczeniu rekreacyjnym obsadzano skupiskami drzew czy krzewów. Osobno była wydzielona część na ogród kuchenny gdzie uprawiano warzywa na potrzeby kuchni oraz kwiaty do wazonów.

Charakterystyczne dla ogrodów dworskich są duże drzewa rosnące nawet dość blisko dworku.

Ogród japoński to harmonia z fantazją

Każda praktycznie kultura wykształciła swój odrębny styl w ogrodach. Wśród takich charakterystycznych na pewno jest ogród japoński. Patrząc na ogród japoński musimy się przestawić na odczytywanie symboliki. Ogród japoński możemy opisać jako:

• prostota;
• spokój;
• harmonia;
• piękno;
• elegancja;
• naturalność;
• duchowość.

To właśnie tym odczuciom mają sprzyjać naturalistyczne kształty sadzawek, przycięte w obłe kształty drzewa. W tym stylu wykorzystujemy tylko kilka gatunków roślin. Ważną rolę pełnią też kamienie mające symbolizować wyspy Japonii.

Ogród wiejski zwany też naturalistyczny

Typowy ogród wiejski to ekspozycja pięknych kwiatów. Na pierwszy rzut oka wygląda to bardzo chaotycznie. Jednak to tylko pozory - wszystko co tam rośnie współgra ze sobą tworząc barwną oraz zapachową kompozycję. Wśród roślin zdecydowanie prym wiodą wieloletnie byliny jak orliki, malwy, rubdekie, jeżówki. Całości krajobrazu dopełniają ogrodzenia ogrodów wykonane z drewna czy z kamienia polnego. W ogrodzie wiejskim nie zapominajmy też o ziołach. Wśród kwiatów rosną często takie gatunki jak:

• lubczyk;
• ruta;
• w doniczkach rozmaryn.

Ogród nieformalny

Ogród nieformalny to estetyczne połączenie kilku funkcji. Wyróżnia się on praktycznością każdej zaprojektowanej części. Tuż przy domu ogród sprawia wrażenie uporządkowanego często czerpie garściami z innych stylów. W głębszej części ogród ten nabiera zdecydowanie bardziej dzikiego charakteru. Sprawia trochę wrażenie jakby urządzano go wzorując się częściowo na naturze.

Ogród formalny

Formalny ogród zwany też bywa ogrodem francuskim. Powstał on w epoce baroku jednakże rodem sięga do starożytności. Charakterystyczne dla takiego ogrodu są linie proste oraz centralny punkt w ogrodzie wyznaczony zazwyczaj przez rzeźbę albo fontannę. Widać w takim ogrodzie:

• proste kąty;
• równe linie ścieżek;
• strzyżone żywopłoty;
• wyrównane trawniki;
• powtarzające się nasadzenia.

Co się da wpasować w figurę geometryczną nadaje się do ogrodu formalnego. Nie ma tam praktycznie miejsca na naturalne formy roślinności. Może poza wyjątkowo równomiernie rosnącymi iglakami.

Ogród śródziemnomorski

Ogród w tym stylu zbudujemy tylko na parceli mocno nasłonecznionej. W tym ogrodzie charakterystyczne jest połączenie mocnych wyrazistych kolorów z delikatnym beżem piaskowca. Oplecione milinami, bugenwillami kolumny domu czy murki są często spotykane.

Kto powinien zdecydować się na ogród śródziemnomorski?

Na pewno baczniej powinni się mu przyjrzeć właściciele działek o słabej jakościowo glebie i wystawie południowej. jak zbudować taki ogród:

• kolory mają być ciepłe, ścieżki wysypane żwirem o kremowej barwie, ławki drewniano metalowe;
• jako ściółkę bardziej pasuje w nim żwir, kora zdecydowanie nadaje mu leśny klimat;
• murki i wyłożone kamieniami stopnie to zdecydowanie ten styl;
• wszechobecne donice z pelargoniami, ziołami i kwiatami;
• woda w ogrodzie śródziemnomorskim traktowana jest jako luksus więc pasują tu bardziej poidła dla ptaków niż oczko wodne;
• rabaty kwietne przetykane roślinami ziołowymi;
• winorośl – zawsze kojarzy się z południem tak samo jak lawenda czy oleander.

Maleńki przegląd i krótka charakterystyka stylów ogrodowych pozwala nam zagłębić się nie tylko w szerokie spectrum możliwości. Dzięki temu możemy znaleźć najkorzystniejszy dla nas wariant jeśli chodzi o wybór nasadzeń na naszej działce. Urządzony zgodnie z warunkami jakie tam panują ogród stanie się piękną oazą spokoju i rozkoszy dla oka.

Źródła:

• Projektowanie ogrodu, A. Gawłowska
• Ogród za oknem, pod red. B. J. Gawryszewska, B. Rothimel, Warszawa 2009

  ---

  

  O autorce

  Nazywam się Monika, jestem ogrodnikiem nie tylko z zamiłowania, a także wykształcenia. Prowadząc własny ogród, poszukuję efektownych metod uprawy roślin, jak najmniej ingerujących w naturę. Cały czas mocno dopinguję posiadaczom ogrodów, również balkonowych.